سفارش تبلیغ
صبا ویژن
ای غایت آرزوی عارفان ! ای فریادرس کمک خواهان و ای محبوب دل های صادقان ! [امام علی علیه السلام ـ در دعایش ـ]

زیست شناسی

پرورش کرم خاکی 

 

    به طور کلی برای پرورش کرم خاکی نیاز به وسایل زیر است :

 

جعبه نگهداری کرم خاکی :

 این جعبه (کرم دانی) بستگی به اهداف پرورش دهنده دارد . از یک جعبه کفش تا مخازن بزرگ پلاستیکی (یا سیمانی ) برای نگهداری کرمها استفاده می شود .

معمولا از جعبه هایی با ابعاد 30*30*90 استفاده می شود .

بیشینه خاک درون این جعبه ها 15 تا 20 سانتی متر است زیرا در غیر این صورت کرمها از جعبه خارج می شوند .

جعبه باید دارای در پوش باشد تا هم مانع نفوذ نور شود و هم از کاهش رطوبت خاک جلو گیری کند .

 

                                   کرم دانی یا جعبه نگهداری کرم خاکی

 اگر از جعبه های پلاستیکی استفاده می کنید ، سوراخی برای خروج آب اضافی در مواقع لازم و همچنین سوراخی برای جریان هوا در آن ایجاد کنید .

جعبه های چوبی معمولا این مشکل را ندارند ولی بهتر است که قبل از خاک ریزی ، دیواره های آن را با پارافین یا موم در مقابل هدر رفتن رطوبت ، عایق کنید .

جعبه باید در جایی قرار بگیرد که رطوبت و دمای آن قابل کنترل باشد .

تا جایی که ممکن است باید از تابش مستقیم نور مهر به کرم دانی جلوگیری نمود .

نور شدید ، سرمای زیاد ، ضربه و ارتعاش ، کاهش رطوبت و .. از عواملی است که کرمها را وادار می کند که به عمق خاک بروند .

از لحاظ تراکم در هر متر مربع می توان حدود 100 عدد کرم خاکی را جا داد .

برخی منابع نیز عدد وزنی نیم تا یک کیلو گرم کرم خاکی در هر متر مربع را ذکر می کنند.

 

 

بستر پرورش کرم خاکی:

     معمولا بهترین گزینه برای یک تولید خانگی ، مخلوط خاک برگ و شن ریز است .

گاهی از مخلوط خاک و شن و برگ درختان اشاره می شود که تکرار همان جمله بالاست.

آنچه مسلم است مقدار رس در این بستر پرورشی یا Bed باید در کمترین مقدار ممکن باشد .

به بیان دیگر ؛ هرگز از رس استفاده نکنید !

خاک مورد استفاده باید نرم باشد تا کرم ها به آسانی بتوانند در آن رفت و آمد کنند و هوا نیز بتواند به سادگی به آن نفوذ کند .

برای تهیه چنین خاکی ، آن را الک می کنند .

یکی از نکات کلیدی در پرورش کرم خاکی ، مرطوب نگهداشتن خاک است .

 فراموش نکنید که اگر بیش از اندازه آب بکار ببرید ، کرم ها خفه می شوند .

می توانید از افشانه ها یا آب پاش ها برای مرطوب نگهداشتن خاک استفاده کنید .

 

                                 افشانه

 

رطوبت خاک باید حدود 25 تا 30 % باشد .

رطوبت بیش از 35% و کمتر از 13% باعث توقف تخم گذاری کرمها می شود .

p.H خاک هم در حد طبیعی و خنثی (6/5 تا 3/8 ) است .

بیشتر منابع اروپایی دمای مناسب پرورش کرم خاکی را 18 درجه سانتی گراد اعلام کرده اند اما اینجانب تا 26 درجه سانتی گراد هم بدون مشکل پرورش داده ام .

(در شهری که من زندگی می کنم ، دمای اتاق با کولر دو تکه هم در بهار و تابستان به 18 درجه نمی رسد .)

 

تغذیه کرم خاکی :

     گزارش شده که با خاک برگ و شن به تنهایی می توان برای چند ماه کرم ها را زنده نگه داشت . زیرا کرم ها مواد قابل استفاده خاک برگ را جذب می کنند .

کرم ها می توانند تقریبا از دور ریز آشپز خانه ای تمامی سبزیجات تغذیه کنند .

تکه های هندوانه ، تکه های پرتقال یا سایر مرکبات ، برگ های خارجی کلم یا کاهو ، تفاله چایی ، تکه های سیب زمینی پخته و سیب درختی ، چغندر ، هویج و لوبیا پخته و ... حتی پوسته تخم مرغ !

تمامی گیاهان و سبزیجات را می توان پس از حدود 35 دقیقه پختن به عنوان غذا به کرمها پیشکش نمود .

همچنین می توانید چند نوع گیاه و مواد مختلف را پخته و با هم مخلوط کنید و غذایی تر کیبی به کرمهای خاکی بدهید .

به عنوان سایر مواد غذایی می توان از انواع کودهای حیوانی (مثلا کود گاوی یا گوسفندی ) ، نان (بربری) خیس شده ، سویا ، آرد و مخمر  نیز سود جست .

یکی از بهترین غذا ها استفاده از غذای ماهی (پولکی یا پلت)  مرطوب شده است .

 

    نباید به کرمها زیاد غذا داد زیرا نخست اینکه غذای اضافی در خاک مانده و گند می کند و ضمن رشد قارچها ممکن است باعث ایجاد بوی بد هم بشود و اگر جعبه شما در باغچه باشد همین بو ممکن است باعث گرد آمدن بسیاری حیوانات بدجنس مثل زنبور ها و موش ها به آن دوروبر شود .

به خصوص از دادن گوشت به کرمهای خاکی باید پرهیز نمود زیرا هم مورد تغذیه کرم قرار نمی گیرد و هم بوی گند بیشتری تولید می کند .

دلیل دیگر که تربیتی است اینکه غذادادن زیاد باعث می شود کرم هایتان لوس بشوند .

 برای دادن غذا به کرمها شیار هایی در میان خاک جعبه ایجاد و غذا را به داخل آن شیار ها می ریزند .

اگر غذایتان پخته و مانند پوره شده است می توانید از وسایل مخصوصی که با آنها خامه را روی کیک می ریزند استفاده کنید .

 پس از این حتما باید روی غذا را با خاک پوشاند تا دیر تر فاسد شود .

کرم ها طی مدت 3 تا 4 روز دور غذا جمع می شوند و شروع به خوردن می کنند .

 

جفت گیری و تولید مثل کرم خاکی 

    کرم های خاکی جاندارانی Hermaphrodit (یعنی الهه دو شاخه) یا نرماده هستند .

یعنی هر جاندار در بدن خود هم گامت نر (اسپرم) تولید می کند و هم گامت ماده (تخمک) .

از طرف دیگر اسپرم های یک کرم خاکی ، نمی تواند تخمک های خودش را بارور کند و برای باروری به فرد دیگری از گونه خود نیاز دارد .

برای همین به کرمهای خاکی از لحاظ تولید مثلی ، هرم آفرودیت دیگر لقاح یا نر ماده دگر بارور گفته می شود .

 

در سطح بدن کرم خاکی سوراخ هایی به غیر از دهان و مخرج وجود دارد که برخی از آنها در تولید مثل نقش دارند .

 

- چهار سوراخ کوچک مربوط به جایگاه اسپرمی یا جام نطفه ای که به طور جانبی در شیارهای میان حلقه 9-10 و 10-11 واقع است .

- سوراخهای تخم بر یا اوویدوکت به صورت زوج در سطح شکمی در حلقه 14 .

- سوراخهای مجاری اسپرمی زوج با لبه های متورم در سطح شکمی حلقه 15 .

 

همچنین هر کرم خاکی 2 جفت بیضه (کوچک و بزرگ) و یک جفت تخمدان دارد .

 

کرمهای خاکی در قسمت بیشتر سال تولید مثل می کنند ولی حداکثر فعالیت تکثیری آنها در هوای گرم و مرطوب است .

جفت گیری معمولا در شب صورت گرفته و به 2 یا 3 ساعت وقت نیازمند است .

دو کرم خاکی از سوراخ خود خارج شده و سطح شکمی قدامیشان را نزدیک هم می آورند به طوری که امتداد قرار گیری سر در آنها در جهت مخالف هم قرار داشته باشد .

یعنی اگر سر یک کرم به سمت مشرق است ، سر کرمی که می خواهد با او جفت گیری کند به سمت مغرب خواهد بود .

 

           جفت گیری در کرم خاکی

 

در این زمان ، کمربند تناسلی (حلقه 31 تا 37 ) هر کرم به حلقه های 7 تا 12 دیگری محکم می چسبد .

سپس هر کرم لوله گلی به دور خودش تولید می کند که حلقه های 9 تا 36 را می پوشاند .

سپس هر کرم از طریق یک جفت شیار اسپرمی که از حلقه 15 تا کمربند تناسلی کشیده می شود به کرم دیگر اسپرم منتقل می کند .

بعد از این کرم ها از هم جدا می شوند .

بعدا هر کرم پیله های (cocoons) محتوی تخم تولید می کند .

اندازه پیله ها در کرم خاکی معمولی 7 تا 5 میلی متر است و هر کدام دارای چندین تخم است که گویا فقط یکی از آنها به ثمر می رسد .

پیله ها به شکل قطره اشک و به رنگ نارنجی یا قهوه ای هستند .

 

معمولا 3 هفته تا یک ماه طول می کشد تا تخم به کرم تبدیل شود و این مدت وابسته به دما و رطوبت است .

همچنین حدودا 2 ماه طول می کشد تا کرم ها بالغ شوند .

پس از این مدت زمان برداشت کرم ها رسیده است .

 

 

 




گروه آموزشی زیست شناسی رودان ::: جمعه 87/1/16::: ساعت 1:47 صبح